Czym jest pomoc społeczna?

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Pomoc społeczna jest organizowana przez organy administracji rządowej i samorządowej. Realizując zadania pomocy społecznej współpracują one, na zasadzie partnerstwa, z organizacjami społecznymi i pozarządowymi, Kościołem Katolickim, innymi kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi i prawnymi.

Głównymi celami pomocy społecznej jest:

1. zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka
2. doprowadzenie (w miarę możliwości) do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin,
3. integracja ze środowiskiem osób i rodzin wykluczonych społecznie,
4. zapewnienie profesjonalnej pomocy rodzinom dotkniętym skutkami patologii społecznej, w tym przemocą w rodzinie,
5. zapobieganie powstaniu trudnych sytuacji życiowych, których powstanie powodowałoby potrzebę korzystania z pomocy,

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom na zasadach określonych w ustawie z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2268) w szczególności z powodu:

• ubóstwa;
• sieroctwa;
• bezdomności;
• bezrobocia;
• niepełnosprawności;
• długotrwałej lub ciężkiej choroby;
• przemocy w rodzinie;
• potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
• bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
• trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczpospolitej Polskiej status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą;
• trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego;
• alkoholizmu lub narkomanii;
• zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
• klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:

1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 776 zł,
2. osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 600 zł,
3. rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie- przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych powyżej lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej.

Przyznanie świadczenia pomocy społecznej musi być zawsze poprzedzone przeprowadzeniem wywiadu rodzinnego (środowiskowego) w miejscu stałego zamieszkania lub w miejscu czasowego pobytu klienta lub rodziny. Pracownik socjalny na podstawie wywiadu dokonuje oceny sytuacji życiowej klienta lub rodziny, występujących problemów i zakresu potrzeb. Wywiad środowiskowy przeprowadza się w terminie 14 dni od chwili zgłoszenia (w sytuacjach nagłych – w ciągu dwóch dni). Wszelkie informacje, jakie pozyskuje pracownik socjalny podczas wywiadu objęte są ochroną zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych i wykorzystywane wyłącznie do celów przyznania świadczeń.

Osoby i rodziny korzystające z pomocy społecznej są zobowiązane:

1. do współdziałania w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji życiowej,
2. niezwłocznie poinformować o każdej zmianie w ich sytuacji osobistej, dochodowej i majątkowej, która wiąże się z podstawą do przyznania świadczeń.

Brak współdziałania osoby lub rodziny z pracownikiem socjalnym w rozwiązywaniu trudnej sytuacji życiowej, a w szczególności:

• odmowa zawarcia kontraktu socjalnego lub niedotrzymanie jego postanowień,
• nieuzasadniona odmowa podjęcia zatrudnienia, innej pracy zarobkowej przez osobę bezrobotną lub wykonywania prac społecznie użytecznych, o których mowa w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
• nieuzasadniona odmowa podjęcia leczenia odwykowego w zakładzie lecznictwa odwykowego przez osobę uzależnioną, - marnotrawienie przyznanych świadczeń,
• marnotrawienie przyznanych świadczeń,

będą stanowić podstawę do: odmowy przyznania świadczenia, uchylenia decyzji o przyznaniu świadczenia lub wstrzymania świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, przyznania pomocy w formie świadczenia niepieniężnego.

W razie wystąpienia dysproporcji między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową osoby lub rodziny, wskazującą, że osoba ta lub rodzina jest w stanie przezwyciężyć trudną sytuację życiową, wykorzystując własne zasoby majątkowe, w szczególności w przypadku posiadania znacznych zasobów finansowych, wartościowych przedmiotów majątkowych lub nieruchomości, można odmówić przyznania świadczenia z pomocy społecznej

Decyzje w sprawach świadczeń pomocy społecznej wydawane są w formie pisemnej. Od każdej decyzji służy prawo odwołania. Odwołanie wnosi się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Pile, za pośrednictwem Kierownika Ośrodka Pomocy Społecznej, w ciągu 14 dni od dnia otrzymania decyzji.